CẢI CÁCH HƯU TRÍ TẠI SÉC TỪ 01.01.2012

Xã hội Séc, cũng như nơi khác trong các nước phát triển sau vài chục năm, bằng việc kéo dài tuổi thọ của mọi người, sẽ thay đổi một cách đầy kịch tính. Chúng ta hãy xem cấu trúc đặc trưng các thế hệ trong gia đình vào những năm 80, 90 của thế kỷ 20: 2 trẻ em từ 5 đến 10 tuổi, 2 cha mẹ lao động trong lứa tuổi từ 30 đến 35 tuổi, hai ông bà còn lao động trong độ tuổi từ 50 đến 55 tuổi và 1 cụ trong tuổi từ 70 đến 75 tuổi. Chúng ta thử tưởng tượng đến năm 2040 hay 2050! Mọi người có con muộn hơn, tuổi thọ con người được kéo dài ra. Cấu trúc đặc trưng của các thế hệ sẽ là 2 trẻ em từ 5 đến 10 tuổi, hai cha mẹ lao động với hợp đồng lao động lâu dài trong độ tuổi từ 35 đến 45, 2 ông bà trong tuổi hưu trí(60 đến 70 tuổi) và 2 cụ về hưu trong độ tuổi từ 80 đến 90 tuổi trước sau gì đó cũng phụ thuộc vào chăm sóc điều dưỡng. Trong 8 người chỉ có 2 người có thu nhập. Có thể nhận tháy ngay rằng tác động kinh tế sẽ không mấy dễ chịu và chúng ta cần phải khiêm tốn hơn. Cũng chẳng có gì khác nếu các thế hệ sống cùng nhau hoặc tách rời do chính sách phân chia bởi nhà nước

Theo ks Tomas Machanec, MBA, chuyên gia tư vấn bộ Lao động và Xã hội Séc

ĐỒ THỊ TỈ LỆ NGƯỜI LÀM VIỆC VÀ NGƯỜI VỀ HƯU CỦA SÉC, ĐỨC VÀ NHẬT BẢN

Trong đồ thị, vạch mầu xanh là của Séc, mầu vàng là của Đức và mầu đỏ là của Nhật Bản. Trục thẳng đứng là số phần trăm, trục nằm ngang là chỉ thời gian theo năm. Ba đường trên là tỉ lệ người lao động trẻ từ 15 đến 64 tuổi(đến năm 2050 càng đi xuống). Ba đường dưới là tỉ lệ người về hưu có độ tuổi từ 65 trở lên( đến năm 2025 càng tăng lên).

Như vậy cần phải bảo đảm hệ thống hưu trí trong tương lai được giữ vững. Để tránh những tình huống phức tạp cho những người về hưu trong tương lai, các thành viên trong xã hội phải tự tiết kiệm. Đó là việc rất bình thường trên thế giới.

TRỤ CỘT THỨ HAI CHO BẢO HIỂM HƯU TRÍ -Khả năng tăng lương hưu trí

1. Tại sao phải đưa ra trụ cột thứ hai? Trụ cột thứ hai được xây dựng lên vì công dân có thể bổ sung cho hệ thống hưu trí của nhà nước bằng thu nhập thêm từ hình thức tiết kiệm thuận lợi. Hệ thống hưu trí nhà nước (trụ cột thứ nhất) sẽ tiếp tục đảm bảo thu nhập khi về già cho nhưng công dân lao động mà mức độ của thu nhập này trong tương lai sẽ giảm.Thu nhập bổ sung từ trụ cột thứ hai cho phép nhận thu nhập cho cuộc sống nghiêm chỉnh trong tuổi già
2. Trụ cột thứ hai được dẫn giải từ cái gì? Hiện nay , bảo hiểm xã hội được trả vào hệ thống nhà nước 28% từ lương thô. Người mà chọn lựa vào trụ cột thứ hai sẽ trả vào hệ thống nhà nước chỉ 25 % và còn 3 % từ lương thô sẽ được chuyển vào tài khoản riêng của người ấy tại một công ty hưu trí. Đóng vào tài khoản này, anh ta chi thêm 2 % nữa từ tiền của mình. Tại tài khoản riêng của mình, anh ta trong suốt thời gian lao động tích trữ 5 % từ lương cộng với lợi nhuận từ các khoản tiết kiệm này.
3. Trả khoản tiền tiết kiệm từ trụ cột thứ hai như thế nào?Khi đạt đủ tuổi về hưu có 3 khả năng nhận tiền:

• Nhận lương hưu hết đời
• Nhận lương hưu hết đời và lương hưu cho người thừa kế trong 3 năm
• Nhận lương hưu trong 20 năm (nhận lương hưu hoặc trả cho người thừa kế)

Khác với trụ cột thứ nhất, những khoản tiết kiệm trong trụ cột thứ hai là tài sản cá nhân và bởi vậy nó trở thành đối tượng của quyền thừa kế.